Từ cuối thế kỉ thứ IX, triều đại nhà Đường sắp sụp đổ, Trung Quốc rơi vào thời kỳ đại loạn sử cũ gọi là thời kỳ Ngũ đại Thập quốc (5 đời 10 nước). Việc cai trị ở An Nam trở nên lỏng lẻo. Nhân cơ hội này, Khúc Thừa Dụ, một hào trưởng có thế lực lâu đời ở đất Hồng Châu (Ninh Giang, Hải Dương), đã nhanh chóng đứng ra lãnh đạo nhân dân nổi lên đánh đuổi bọn đô hộ nhà Đường, đánh chiếm Tống Bình, dựng quyền tự chủ cho đất nước. Khúc Thừa Dụ cũng tự xưng là Tiết độ sứ.Cuộc khởi nghĩa Khúc Thừa Dụ được diễn ra
– Tiết độ sứ An Nam là Độc Cô Tổn bị giáng chức. Khúc Thừa Dụ được dân ủng hộ, đã đem quân đánh chiếm thành Tống Bình (Hà Nội) đêm 15 rạng sáng 16 tháng 7.
– Tại Lỗ Xá, cánh quân chính đi đánh Đại La đã tụ hợp đông đủ.
– Sang canh một của ngày 16 thì Khúc Thừa Dụ và tùy tùng đã sang được sông
– Giờ Dần đã tới, Khúc Thừa Dụ dẫn đầu đội quân tiến vào thành Đại La, nhanh chóng đánh, chiếm đánh các đồn trú.
– Giặc bị đánh bất ngờ la hét om sòm, chống cứ yếu ớt rồi lần lượt xin hàng.
=> Lá cờ cá hai chữ “ứng nghĩa” nhanh chóng được kéo lên, tung bay trên nóc phủ.
– Ông tự xưng là Tiết độ sứ, xây dựng một chính quyền tự chủ. Về hình thức vẫn giữ nguyên cách tổ chức của chính quyền đô hộ nhưng thực chất chính quyền ấy là chính quyền tự chủ. Tất cả bọn quan lại phương Bắc bị bãi bỏ, thay bằng người Việt.
– Đầu 906 vua Đường buộc phải phong Khúc Thừa Dụ làm tiết độ sứ .
– Ngày 7 tháng 2 năm Bính Dần (906), vua Đường phong cho ông Tĩnh Hải quân tiết độ sứ tước Đồng bình chương sự.
– Ông phong cho con là Khúc Hạo chức «Tĩnh Hải quân Tư mã quyền tri lưu hậu», chức vụ chỉ huy quân đội và sẽ thay thế cha.
Nhân cơ hội đó Khúc Thừa Dụ nổi dậy giành quyền tự chủ.
– Nhà Đường suy yếu, việc cai trị An Nam lỏng lẻo.
– Canh một ngày 16, Khúc Thừa Dụ ập vào cổng thành Tống Bình.
– Nhanh chóng chiếm các đồn trú.
-> Khởi nghĩa thành công.
Ý nghĩa
Nguyên nhân thắng lợi
– Khởi nghĩa thành công dành được độc lập tạm thời cho nhân dân ta.
– xây dựng chính quyền dựa tren danh xưng của chính quyền của người Việt đứng đầu.
– Khúc Hạo có một số cải cách để ổn định tình hình xã hội.
Cuộc khởi nghĩa của Khúc Thừa Dụ
– Lật đổ ách đô hộ của nhà Đường, giành độc lập tự chủ.
– Đánh dấu thắng lợi căn bản trong cuộc đấu tranh giành độc lập của nhân dân ta thời Bắc thuộc.
– Khúc Thừa Dụ được xem là người mở đầu cho chính sách ngoại giao khôn khéo của người Việt đối với triều đình phương Bắc: “độc lập thật sự, thần thuộc trên danh nghĩa”. Tuy còn chính quyền vẫn còn mang danh hiệu của nhà Đường, nhưng về thực chất, Khúc Thừa Dụ đã xây dựng một chính quyền tự chủ, về cơ bản kết thúc ách thống trị hơn 1.000 năm của phong kiến phương Bắc.
– Ông là người đầu tiên đặt cơ sở lấy lại nền độc lập dân tộc từ khi nước Nam Việt rơi vào tay nhà Hán.